رویا ذاکری، زن جوان تبریزی است که از سوی آمران به معروف مورد آزار و اذیت قرار میگیرد. سپس به رفتار ماموران اعتراض میکند و از ته گلو فریاد میکشد و به زبان ترکی آذری به خامنهای نفرین میفرستد. ماموران نیروی انتظامی، رویا ذاکری را بازداشت میکنند و اعلام میکنند که این دختر، مشکل روانی دارد و به بیمارستان اعصاب و روان منتقل شده است.
پس ازآن، رویا ذاکری که در این بین در فضای مجازی به «دختر تبریز» معروف شد، در زندان مرکزی تبریز دوران حبس خود را سپری میکرد، اما روز شنبه ۱۱ فروردین ١٤٠٣ مجدداً به بیمارستان اعصاب و روان رازی تبریز منتقل شد.
این زن ۳۱ ساله تبریزی، فارغالتحصیل ارشد کامپیوتر است و جرماش در حقیقت اعتراض به مزاحمت خیابانی است. همین!
سامان یاسین، در جریانات جنبش «زن، زندگی، آزادی» در منزلش به اتهاماتی همچون «پشتیبانی از تجمعات اعتراضی»، «خواندن سرودها و ترانههای حماسی و انقلابی»، «اجتماع و تبانی به قصد اقدام علیه امنیت کشور» و «محاربه» دستگیر شد.
این خواننده ٢۵ساله کرمانشاهی، ابتدا به اعدام محکوم شد. حکمی که لغو، دوباره ابلاغ و دوباره لغو شد و به این ترتیب سامان در وضعیت نامشخصی به سر میبرد. سامان در طول دو سال حبس و بلاتکلیفی مثل بسیاری از بازداشتشدگان برای انجام اعتراف اجباری تحت شکنجه شدید جسمی و روانی قرار گرفته است و دسترسی به وکیل تعیینی به او ندادهاند. برچسب «اختلال روانی» به او زدهاند و تحت شکنجه و فشار به بیمارستان روانی امینآباد منتقلش کردهاند.
مسیب رئیسییگانه، یکی از زندانیان سیاسی است که در زندان اوین محبوس است و با اتهامات «تبلیغ علیه نظام»، «توهین به مقدسات» و «توهین به بنیانگذار جمهوری اسلامی»، در مجموع به هفت سال حبس محکوم شده است.
در ماههای وحشتناک و اضطرابآور همهگیری کرونا، مسیب رئیسی هم از جمله زندانیانی بود که به وضعیت نامطلوب و خطرناک زندانیان از نظر بهداشتی اعتراض کرد. او در نامهای به کوچکبودن فضاها، عدم توزیع امکانات بهداشتی اعم از ماسک، دستکش و مایعات ضدعفونیکننده و عدم رسیدگی پزشکی اعتراض کرد.
در مهر ۱۳۹۹، مسیب بدون داشتن سابقه بیماری خاص برای مدتی به بخش ابوریحان در بیمارستان رازی – معروف به امینآباد – منتقل شد. در این بیمارستان، بدون اطلاع او یا خانوادهاش نیروهای کادر درمان سعی داشتند به او دارویی تزریق کنند، بدون اینکه بگویند این دارو چیست.
پیام درفشان، وکیل پایه یک دادگستری و مدافع حقوق بشر، پس از بازداشت در سال ۱۳۹۹، مدتی در بازداشتگاههای مخفی و زندان اوین شکنجه شد و بعد به تیمارستان رازی، یا همون امینآباد فرستاده شد.
تنها جرماش پذیرفتن وکالت سید کاووس امامی و نسرین ستوده و پروندههای اینچنینی بود و به طرزی غیر انسانی توسط ماموران سپاه شکنجه روحی شد. سعید دهقان وکیلش در این باره میگوید: «با انتقال پیام به سلولی در بند ۲ الف سپاه، با لامپهای پرنورِ همیشهروشن در سقف، و صدای بلند سه هواکش و توالت کثیفی که به خاطر تنگی فضا بوی بسیار متعفن آن چند برابر به مشام میرسید، پروژه تخریب روانی درفشان شروع شد.»
در مواجهه با اعتراض پیام درفشان به این وضع، ماموران آمپولی به او تزریق میکنند که به خوابی همراه با رعشه فرو میرود، طوری که زبانش بین دندانهاش قرار میگیرد و با شدتی گاز گرفته میشود که نیمی از زبانش قطع میشود. پیام درفشان که دچار خونریزی شدید شده بود، به بیمارستان منتقل و زبانش جراحی میشد. شکنجه پیام به اینجا ختم نمیشود و بعد، او را به دلیل «رعشه و آشفتگی و اختلال در ادراک محیط» در بخش مغز و اعصاب بستری میکنند، در حالی که نه به خانواده و نه به وکلاش، هیچ اطلاعی درباره وضعش داده نمیشود.
این فقط چند مورد از موارد بسیار «مجنونانگاری» زندانیان سیاسی و معترضان در ایران است. البته این اختراع جمهوری اسلامی نیست. از آلمان نازی و شوروی استالین گرفته تا دیکتاتوریهای کوچک و بزرگِ دیگر، مثل چین و کوبا و روسیه، از این ترفند به عنوان یک روش سرکوب و مقابله سیستماتیک با مخالفان سیاسی استفاده کردهاند.
در سال ١٩٧١، گزارشهای مفصلی درباره شمار زیادِ زندانیانِ بیمارستانهای روانی شوروی که به دلایل سیاسی بازداشت شده بودند، به بیرون درز کرد و بعد از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی ابعاد مخوفاش بیشتر آشکار شد. در این دوران، افرادی که مخالف حکومت بودند، بدون دلیل پزشکی، به عنوان بیماران روانی تشخیص داده میشدند؛ تشخیصی که پیامدهایی مثل، شوک الکتریکی، نگهداری در اردوگاه کار اجباری و تیمارستان برای آنها به دنبال داشت.
این سیاستها، باعث ایجاد ترس و ناامنی در جامعه شد و بسیاری افراد از اظهار نظرهای سیاسی خودداری میکردند تا از جریمههای روانی جلوگیری کنند.
این نوع سوءاستفاده از روانپزشکی به عنوان ابزار سیاسی، نقض حقوق بشر و به عنوان یکی از بزرگترین رخدادهای سیاسی و اجتماعی در تاریخ روانپزشکی شناخته میشود. جنایتی تکاندهنده که جمهوری اسلامی در این روزگار داره در ارتکاب اون سرآمد میشود.