آسیب‌های مرتبط با بازداشت و زندان
چالش‌های زمینه‌ای —– فشار و آسیب هنگام بازداشت —– فشار و آسیب در دوره دادگاه ——– فشار و آسیب در دوره زندان —– فشار و آسیب پس از آزادی (دوره بازگشت)
در ایران، دست‌کم ۳۰ درصد از مردم دچار نوعی اختلال روان هستند.
آمار اختلالات روانی در ایران در چند دهه گذشته همواره رو به افزایش بوده است.
حدود شصت درصد از مردم از آسیب‌های ذهنی و روانی خود آگاهی ندارند.
آسیب‌های ذهنی و روانی
آشکار برای فرد و برای اطرافیان
آشکار برای فرد اما پنهان از اطرافیان
پنهان از خود فرد اما آشکار برای اطرافیان
پنهان از خود فرد و اطرافیان
وضعیت خطرناک
بسیاری از آسیب‌های ذهنی و روانی پنهان باقی می‌مانند، اما اثر منفی و عوارض آن‌ها ادامه خواهد یافت.
دلایل پنهان‌ماندن آسیب‌های ذهن و روان
- ناآگاهی از علائم آسیب
- کمبود درک از خویشتن (هوش هیجانی)
- شرم و خجالت از بیان مشکل
- کمک‌نگرفتن از متخصصین
- مکانسیم‌های انکار و نادیده‌گرفتن مشکلات
- ناچیزشمردن فشارهای شدید بر ذهن و روان
در بعضی موارد آسیب روانی ممکن است چنان در جامعه شایع و فراگیر شود که «عادی» و «معمولی» به نظر برسد. بعضی از افراد، آسیب‌های روانی خود را انکار یا آن را ناچیز و بی‌اهمیت تصور می‌کنند.
عوامل تشدیدکننده فشارهای ذهنی و روانی در زندان
- شکنجه، از جمله زندان انفرادی
- تهدیدها و سایر فشارهای فراقانونی
- عدم دسترسی به داروهای ضروری
- مصرف ناخواسته یا اجباری داروهای خاص در زندان
- پیدایش مشکلات جسمی (مانند مشکلات گوارشی)
نکته مهم
همه افراد بازداشت یا زندان را به یک شکل تجربه نمی‌کنند.
- بعضی افراد می‌توانند با فشار کم‌تری با تجربه حبس و بازداشت روبرو شوند و علی‌رغم هزینه و آسیب بسیار، به گونه‌ای آن را تحمل کنند.
- بعضی افراد ممکن است توان و تحمل کم‌تری داشته باشند و حبس آسیب بسیار بیش‌تری به آن‌ها بزند.
در هر صورت هر دو گروه آسیب خواهند دید.
دسترسی کم‌تر به حمایت و امکانات = فشار امنیتی بیشتر = تهدید بیشتر سلامت روان
گروه‌های در معرض خطر بیشتر
- زنان
- اقلیت‌های دینی
- بازداشتیان گم‌نام و رسانه‌ای‌نشده
- جامعه LGBTQ
باور نادرست
- آسیب ذهنی و روانی امری نادر و انگشت‌شمار است.
باور درست
- هر انسانی در طول زندگی خود با آسیب ذهنی و روانی خفیف یا شدید روبرو می‌شود.
به جای خط تیره، از هر چیز دیگری که از نظر گرافیکی بهتره میشه استفاده کرد.
باور نادرست
- آسیب ذهنی و روانی ناشی از ضعف یا تقصیر فرد است.
باور درست
- هر انسانی در معرض فشارهای ذهنی و روانی قرار دارد و در بسیاری موارد آسیب ذهنی و روانی به دلیل دغدغه‌ها و ارزش‌های والای انسانی‌ای است که فرد به آن‌ها باورمند است.