سکولارها و غیر سکولارها منافع مشترکی در همکاری و گفت‌و‌گو دارند. آن‌ها در یک کشتی در دریای مواج خاورمیانه، پر از چالش زندگی می‌کنند و برای صلح و توسعه و امنیت به زندگی مسالمت‌آمیز در درون کشور نیاز دارند. از همین جهت باید ببینند منافع مشترک آن‌ها چیست؛ بدون همکاری و گفت‌و‌گو در همه زمینه‌ها این منافع مشترک مشخص نمی‌شود.
این کتاب راهنما، اثر مجید محمدی، در دوازده بخش و دو بخش معرفی منابع، تنظیم شده است. فصل اول به ضرورت گفتوگوی میان مومنان و غیرمومنان در جوامع سکولار و غیرسکولار اختصاص داده شده است. در فصل دوم از نقش گفتوگوی باور-محور در رفع چهار سوء‌فهم رایج در مورد سکولاریسم سخن گفه می‌شود. فصل سوم به تبیین فواید تفکیک نهاد‌های دینی و دولتی برای رفاه و زندگی اجتماعی مومنان و غیرمومنان اختصاص دارد. مزایای جدایی نهاد‌های دینی و دولتی برای دفاع از حقوق بشر برای همه ایرانیان و دفاع از این ایده در ایران با تاکید بر جامعه مدنی موضوع فصول چهارم و پنجم هستند. به‌‌‌رسمیت‌‌شناخته‌شدن سکولاریسم و نهاد‌های مستقل مدنی، اجزای تفکیک‌ناپذیر برای هر گونه تغییر مدنی در ایران هستند. بنا به باور نویسنده زمینه‌های مساعد و عرفی برای حمایت از گفتوگوی دین-محور در ایران فراهم است که در فصل ششم به آن پرداخته شده است. نقش نهاد‌های جامعه مدنی سکولار و غیرسکولار در بهبود گفتوگوی باور-محور در این میان جدی است. از این نقش در فصل هفتم سخن به میان می‌آید. چالشهای رویکرد‌های سکولاریستی و اسلام‌گرایانه برای گفت‌و‌گو میان مومنان و غیرمومنان موضوع فصل هشتم است. چارچوب‌ها و کارزار‌های لازم برای گفتوگوی باور-محور میان سکولارها و غیرسکولارها و چگونگی توسعه این چارچوب‌ها و کارزارها موضوع دو فصل نهم و دهم این راهنما هستند. در فصل یازدهم نیز دستورالعمل‌های کاربردی این کار ارائه شده است که این دستورالعمل‌ها با توجه به شرایط ایران در سال ۱۴۰۱ و محدودیت‌هایی که وجود دارد تنظیم می‌شوند. در فصل دوازدهم سوالات اساسی پیشنهادی برای استفاده اداره‌کنندگان گفت‌وگو‌های محتمل و کارزارها پیشنهاد می‌شوند. این سوالات می‌توانند مسیر کنش را تعیین کنند. در پایان نیز متونی برای استخراج پرسش‌های بیشتر برای ایده‌گرفتن جهت راه‌اندازی برخی کارزارها در این موضوع مطرح می‌شود.
این فصول کوتاه و موجز هستند؛ چون اول آن‌که فعالان سیاسی و مدنی بیش از متون مفصل و دراز به ایده‌های مختصر و مفید برای کنش نیاز دارند و دوم آن‌که نسل امروز، نسل توییتر (پیام ۲۸۰ کلمه‌ای) و ویدیو‌های ۶۰ ثانیه‌ای هستند و متون طولانی با آن‌ها کم‌تر ارتباط برقرار می‌کنند. متون طولانی‌تر برای مطالعه بیشتر در پایان اثر معرفی شده‌اند.
توضیح نویسنده: در متن این کتاب هر جا از عبارات «گفتوگوی اعتقادی و باور-محور» استفاده کرده‌ام منظور همان گفتوگوی میان ادیان و گفتوگوی میان دین‌داران و بی‌دینان یا باورمندان و غیرباورمندان بوده است. گفتوگوی دین-محور میان اعضای نهاد‌های دینی و مخالفان این نهادهاست و ضرورتا به باور آن‌ها مربوط نمی‌شود. بیرون از نهاد‌های دینی و بدون تعلق به آن‌ها نیز افراد باورمند وجود دارند. اما بی‌دین در این متن هم بدون اعتقاد به یک دین خاص و هم لاادری را در بر می‌گیرد؛ چون لاادری‌ها به ادیان سازمان‌یافته نیز اعتقادی ندارند. فردی که به خدا اعتقاد دارد اما ادیان سازمان‌یافته را به رسمیت نمی‌شناسد مومن یا باورمند است ولی دین‌دار نیست. دین یک نهاد است.
این کتاب که به همت آموزشکده توانا منتشر شده است، را به رایگان دانلود کنید و بخوانید!