توماس جفرسون (١٧٤٣ ـ  ١٨٢٦) سومین رئیس جمهور ایالات متحده و نویسنده اصلی بیانیه استقلال و یکی از مدافعان سرسخت آزادی مذهبی بود. جفرسون منشور «وضع آزادی دینی در ویرجینیا» (A Bill for Establishing Religious Freedom in Virginia) را در سال ١٧٧٧ به رشته تحریر درآورد؛ ولی این منشور تا سال ١٧٨٦ به تصویب این ایالت نرسید.

این قانون، که توانا آن را به زبان فارسی ترجمه کرده است، استدلالات قانع کننده‌ای در ارتباط با آزادی عقیده و جدایی دین از دولت ارائه کرده و اعلام می‌کند که «هیچ انسانی را نمی‌توان به زور به عبادت و حمایت از آئینی خاص واداشت؛ در هیچ مکانی و در قالب هیچ فرقه‌ای و نیز جان و مال هیچ انسانی را نمی‌توان به خاطر باورهای دینی‌اش مورد فشار، محدودیت یا اذیت و آزار قرار داد.

… انسان‌ها جملگی حق دارند تا آزادانه به اظهار و تدریس باورهای دینی خود پرداخته و با استدلال از آن‌ها دفاع کنند و چنین امری به هیچ وجه نمی‌تواند دستاویزی برای محدود‌ساختن یا بسط‌دادن یا به هر ترتیبی تاثیر‌گذاردن بر امتیازها و اختیارات مدنی آن‌ها به شمار رود.» منشور «وضع آزادی دینی در ویرجینیا» به محکی برای سنجش آزادی مذهبی تبدیل شده است و در احکام دادگاه‌های ایالتی و فدرال آمریکا از جمله تصمیمات دیوان عالی، مورد استناد قرار می‌گیرد.

 «منشوری برای وضع آزادی دینی در ویرجینیا» را با ترجمه آموزشکده توانا به فارسی، به رایگان دانلود کنید و بخوانید!