داریوش آشوری یکی از متفکران برجسته ایران در دوره معاصر است که از بسیاری جهات خصلت‌های اصلی تجربه مدرنیته را در کار و اندیشه خود نمایندگی می‌کند. آشوری از سویی یک روشنفکر تمام‌عیار است. او نماینده‌ای بسزا از جمع پیام‌آوران مدرنیته برای ما ست و از سویی دیگر ادیب و لغت‌شناس و فرهنگ‌نویس است و بنابراین بخش مهمی از بازشناسی هویت ایرانی در قلمرو زبان فارسی را در کار‌و‌بار خود نشان می‌دهد. آشوری که هم با سنت ایرانی آشنا ست و هم از پیشگامان مدرنیته یا مدرنیت ایرانی. از شمار معدود کسانی است که می‌توان با او درباره سنت و تجدد گفت‌و‌گو کرد و از اشراف ایشان به سویه‌های مختلف بحث آموخت.
در این گفت‌و‌گوی بلند که بر پایه مجموعه مقالات او به نام ما و مدرنیت صورت گرفته او مروری می‌کند بر تجدد به شیوه‌ای که ایرانیان شناختند و به مسائل آن پرداختند. به علاوه بازبینی تازه‌ای از مباحث آن کتاب است که اندیشه‌های او را در سه دهه پیش نشان می‌دهد. گفت‌و‌گو با این مسئله آغاز می‌شود که آیا رابطه سنت و تجدد رابطه تقابلی است یا تکمیلی؟ سپس به تجربه سنت و مدرنیسم در اروپا می‌پردازد و انقلاب سال ۱۳۵۷ را تحلیل می‌کند و مفاهیمی مثل توسعه و پیشرفت و نگاه روشنفکران و دولت را به آن زیر ذره‌بین می‌گذارد.
در بخشی از گفت‌و‌گو نیز مطالعه آشوری درباره حافظ محل بحث است و این‌که چگونه کسی که پیشگام اندیشه‌های تجدد است به یکی از قله‌های سنت ادبی فارسی توجه می‌کند.
«در‌واقع همه این موضوع‌ها به هم مرتبط هستند. کاری که من با زبان فارسی و لغت‌شناسی در حوزه علوم انسانی و فلسفه می‌کنم یا در بحث «زبان باز» و همچنین کاری که یک دورانی در تحلیل شعر و هنرها انجام می‌دادم این‌ها همه به هم پیوند دارد.
برای بعضی عجیب بود که یک آدم چگونه در حوزه‌های مختلفی می‌نویسد پس به نظرشان می‌رسید که همه این‌ها سطحی یا بی‌پایه است؛ اما واقعیت این است که این موضوعات برای من پیوسته هستند و اگر من از یک حوزه به حوزه دیگر می‌روم، آن مسئله اصلی همواره همراه من است و آن مسئلهای است که من از سن نوزده، بیست سالگی با خودم داشته‌ام و مسئلهای است که همه هم نسل‌های ما دارند و نسل‌های کنونی ایرانی هم دارند که ما در این دنیا چه کسی هستیم و ارتباط ما با این دنیا چیست؟ مدرنیته چیست و من چگونه می‌توانم مدرن باشم یا چگونه مدرنیته را بفهمم؟ و اینجا ست که مثلا فهم حافظ از این منظر و کوشش برای یک چنین کار تحلیلی جزو این پروژه عمومی فهم مدرنیته برای من است.»
«ما و مدرنیته»، گفت‌و‌گو با داریوش آشوری، را به رایگان دانلود کنید و بخوانید!
