با پایان جنگ جهانی دوم، اتحاد جماهیر شوروی بر حوزه وسیعی از قلمرو اروپای شرقی کنترل پیدا کرد. ژوزف استالین و پلیس مخفی او شروع به تغییردادن نظامهای چندین کشور متفاوت به یک نظام سیاسی-اخلاقی کاملا جدید (کمونیسم) کردند. در گزیدهای از کتاب «پرده آهنین» که توسط توانا ترجمه شده است، «اَن اپلباوم»، مورخ و برنده جایزه «پولیتزر»، شرح میدهد که چگونه نظامهای کمونیستی اروپای شرقی به وجود آمدند و زندگی روزمره تحت تمامیتخواهی تحمیلی شوروی چگونه بوده است.
اپلباوم با جزئیاتی چشمگیر توصیف میکند که چگونه نهادهای مدنی – احزاب سیاسی، کلیساها، رسانهها و سازمانهای جوانان – در چنین کشورهایی به پایههای این نظم جدید تبدیل شدند. او توضیح میدهد چگونه سرویسهای امنیتی مخفی سازماندهی شدند، چگونه کمونیستها رسانهها را تحت سلطه خود در آوردند و چگونه تمام اشکال مخالفت سیاسی به شدت سرکوب شد. بر اساس اسناد آرشیوی تازهای اَپلباوم تاکتیکهای کمونیستها را ثبت کرده است. برای مثال چگونه با اعمال زور، تهدید و قتل مسیرشان را به سوی قدرت هموار کردند. او زندگی افراد را نقل میکند تا نشان دهد گزینههای مردم چه بود- مبارزه، فرار یا همکاری.
در یک دوره بسیار کوتاه پس از پایان جنگ، اروپای شرقی بیرحمانه استالینیزه شد. پرده آهنین تاریخنگاری درخشانی از یک زمانه بیرحم و یادآوری فراموشنشدنیای از میزان شکنندگی جوامع باز است. امروزه بلوک شرق، یک تمدن گمشده است؛ تمدنی که سبعیت، پارانویا، اخلاقیات وهمآلودش و زیباییشناسی عجیبش را اَن اَپلباوم در صفحات این اثر استثنایی به طور تاریخی-اخلاقی نشان میدهد.
گزیده کتاب «پرده آهنین» را با ترجمه آموزشکده توانا به فارسی، به رایگان دانلود کنید و بخوانید!